Dysponował dużą częścią mocy swojego twórcy, Saurona; w ten sposób miał być zdolny do rządzenia pozostałymi Pierścieniami Władzy, dając swojemu posiadaczowi potęgę i kontrolę nad posiadaczami Pierścieni Władzy. Miał też pewien rodzaj własnej inteligencji: chcąc wrócić do swego twórcy skupiał na sobie uwagę, potrafił wywierać wpływ na właściciela i owładnąć istotami o woli słabszej, niż wola Saurona. Wyjątkami były osoby wyjątkowo mądre (Gandalf, Galadriela, Aragorn) lub proste (Samwise Gamgee, Tom Bombadil)
Historia Pierścienia
Sauron, chcąc zawładnąć Śródziemiem, zwiódł elfów i dał im wiedzę pozwalającą wykuć Pierścienie Władzy. Kiedy mistrz kowalstwa tamtych czasów, Celebrimbor, pracował nad wykuwaniem swoich pierścieni, Sauron udał się do Mordoru, aby w ogniu Orodruiny wykuć własny Pierścień Władzy. Jedynie pierścienie elfów nie uległy wpływowi Jedynego, gdyż jako wykute osobiście przez Celebrimbora nigdy nie miały styczności z Sauronem. Po pewnym czasie, gdy doszło do walki Saurona z Ostatnim Przymierzem elfów i ludzi, w bitwie na stokach Góry Przeznaczenia pod ciosami Saurona zginął król Arnoru i Gondoru, Elendil oraz Najwyższy Król Ñoldorów, Gil-galad. Następnie syn Elendila, Isildur, pękniętym ostrzem Narsila pozbawił Saurona palca wraz z Pierścieniem. Władca Ciemności został pokonany, lecz jego duch, którego trwanie było uzależnione od istnienia Pierścienia, przeżył. Isildur zagarnął Pierścień dla siebie i dwa lata później, podczas powrotu do Arnoru, zginął w bitwie na polach Gladden z rąk orków, a Pierścień spoczął na dnie Anduiny.
Po wielu latach odnalazł go hobbit z plemienia Stoorów, Déagol, lecz wkrótce został zabity przez swojego przyjaciela, Sméagola. Ten zagarnął Pierścień, a moc artefaktu nienaturalnie wydłużyła mu życie i zmieniła go tak, że został przezwany Gollumem.
Po kolejnych stuleciach Pierścień dostał się w ręce Bilba Bagginsa, który przekazał go swojemu krewnemu, Frodowi. Frodo udał się do Mordoru wraz z Drużyną Pierścienia w celu zniszczenia go w ogniu Góry Przeznaczenia, co ostatecznie uwolniło Śródziemie od Saurona.
Historia Pierścienia w datach
ok. 1500 – ok. 1590 Drugiej Ery – wykuwanie Pierścieni Władzy
ok. 1600 Drugiej Ery – wykucie Jedynego Pierścienia
3441 Drugiej Ery – Isildur zabiera Sauronowi Pierścień
2 Trzeciej Ery – Isildur ginie na Polach Gladden, Jedyny Pierścień osiada na dnie Anduiny
2463 Trzeciej Ery – Déagol znajduje Pierścień, zostaje zamordowany przez Sméagola
2470 – 2941 Trzeciej Ery – Sméagol-Gollum ukrywa się wraz z Pierścieniem w Górach Mglistych
2941 Trzeciej Ery – wyprawa Bilba Bagginsa z Kompanią Thorina, podczas której znajduje Pierścień
2942-3018 Trzeciej Ery – Pierścień w Shire
25 grudnia 3018 Trzeciej Ery – z Rivendell rozpoczyna się wyprawa Drużyny Pierścienia, mającej na celu zniszczenie Pierścienia, niesionego przez Frodo Bagginsa. Trwa Wojna o Pierścień
25 marca 3019 Trzeciej Ery – Frodo i Samwise Gamgee docierają do Sammath Naur, gdzie atakuje ich Gollum. Odgryza Frodowi palec z Pierścieniem, lecz chwilę potem wpada, wraz z Pierścieniem, w ogień Góry Przeznaczenia
Inskrypcja na Pierścieniu
Po rozgrzaniu klejnotu ukazywały się wyryte na nim słowa w Czarnej Mowie, zapisane tengwarem:
Ash nazg durbatulûk, ash nazg gimbatul,
ash nazg thrakatulûk agh burzum-ishi krimpatul.
Co znaczy:
One Ring to rule them all, One Ring to find them,
One Ring to bring them all and in the darkness bind them.
(wersja oryginalna)
Jeden, by wszystkimi rządzić, jeden, by wszystkie odnaleźć,
Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemności związać.
(tłumaczenie: Maria Skibniewska)
Pierścień Jedyny, by władać wszystkimi, czarem je opętać,
Pierścień Jedyny, by wszystkie zgromadzić i w ciemnościach spętać.
(tłumaczenie: Marek Gumkowski)
Ten Jedyny, by rządzić wszystkimi, ten Jedyny, by wszystkie odnaleźć,
Ten Jedyny, by zebrać je wszystkie i w ciemności zespolić więzami.
(tłumaczenie: Jerzy Łoziński)
W quenyi inskrypcja głosi:
Minë Corma turië të ilyë, Minë Corma hirië të,
Minë Corma hostië të ilyë ar mordossë nutië të.
Powiernik Pierścienia
Pojęcie powiernik Pierścienia pojawia się we Władcy Pierścieni jako określenie każdej istoty, która jest w posiadaniu Jedynego Pierścienia. W drugiej księdze Władcy Pierścieni, podczas narady u Elronda, Pierścień zostaje powierzony Frodowi. Tytuł powiernika przysługiwał też dwóm innym hobbitom: Bilbowi Bagginsowi (który odnalazł Pierścień w powieści Hobbit, czyli tam i z powrotem) oraz Samwise'owi Gamgee, który przez krótki czas niósł Pierścień podczas podróży z Frodem przez Mordor.
Pierścień nosiły też inne istoty, których nie określa się w powieści tytułem powiernika. Należą do nich Sauron, Isildur, Gollum i Tom Bombadil, na którego Pierścień nie miał żadnego wpływu.
Pierścień trzymały też dwie inne istoty, które jednak nie założyły go na palec: Déagol, którego Pierścień kusił, i Gandalf, który trzymał go przez krótki czas w domu Froda.
